İşte o sorular ve cevapları... 1- Mert Bey Günaydın, Nasılsınız? Benim bir önerim isteğim olacak bilgilendirilmek adına; Sigorta başlangıç tarihi geç olanlar için askerlik giriş tarihlerimiz sigorta başlangıç tarihi olarak müracaat edebiliyor muyuz, böyle bir şey isteme hakkımız var mı? Bilgi ve destek için şimdiden teşekkür ederim.

Borçlanmalara ilişkin düzenlemeler 5510 sayılı kanunda belirtilmiş ayrıntıları ise 27011 sayılı Sosyal Güvenlik Tebliğinde verilmiştir. Belirtilen tebliğde askerlik borçlanmasına ilişkin ‘’5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca borçlandırılan süre, bu Kanunun 38 inci maddesine göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girilen tarihten önceki süre ise, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür.’’ İfadesi yer almaktadır. Burada sigorta başlangıcı askerlik tarihinden sonra olanlar için borçlanılan süre kadar geriye götürüleceği belirtilmiştir. Bahsetmiş olduğunuz gibi askerlik süresinin sigortalılık başlangıcı olarak değerlendirilmesi kanunen mümkün değildir. 

2- Merhaba ben Sevim Kılınç, Şubat 1987 tarihli sigorta girişim var.  01.03.1963 doğumluyum ve 1991 doğumlu bir oğlum, 1996 doğumlu bir kızım, 2005 doğumlu bir oğlum var. Prim gün sayım ise 1133 benim emekli hakkım var mı? Prosedür nasıl veya SGK prim iademi alabilir miyim? 58 yaşına girince mi,  yoksa 58 yaşını tam olarak doldurmak mı lazım bilgi verirseniz memnun olurum. Benim soruma lütfen tam olarak cevap verir misiniz? Ben hem işveren hem de işçi prim iadelerimi almak istiyorum. 01.03.1963 doğumluyum, ilk sigorta girişim 27.02.1987. Ben prim iademi şimdi istesem alabilir miyim? Hesaplar mısınız, teşekkürler.

Öncelikle çok kıymetli bir sigorta giriş tarihinizin olduğunu belirtmeliyim. Sigortalılık başlangıç tarihinize istinaden 43 yaş 5150 prim günü şartlarına tabisiniz. Bu kadar erken bir yaşta emekli olma fırsatını ne yazık ki kaçırmış durumdasınız. Ancak borçlanma ve bir yıl kadar sigortalılıkla 3600 günle yaşlılık aylığı almanız yine mümkün. 3 Çocuğunuz için de sigortalılık başlangıcınızdan sonra olduğu için borçlanma yapabilirsiniz. (Doğumdan sonra 720 gün çalışmama şartını da karşılıyorsanız) Doğum borçlanması sonrası 2160 gün daha elde etmiş olacaksınız ve 1133 prim günüyle beraber toplamda 3293 gününüz olacak. Bu arada 3 çocuk için doğum borçlanması maliyeti 2020 yılı için en düşük 67 Bin 802 TL’dir. Doğum borçlanması sonrası eksik kalan 307 günü ya isteğe bağlı ödeyeceksiniz yada bir işyerinde çalışarak tamamlayacaksınız. 

Prim iadesini yapmanız da mümkündür, konuyla ilgili bağlı bulunduğunuz Sosyal Güvenlik Merkez müdürlüğüne dilekçe ile müracaat etmelisiniz. Tarafınızca kuruma bildirilmiş olan 1133 günlük prim tahakkuk tutarının %15’ini iade alabilirsiniz. Diğer %22,5’luk işveren tutarını iade alamazsınız. Prim iadelerinde sadece işçi payı ödenmektedir. 

SGK mevzuatında 18 yaşından önceki sigortalılık başlangıcı kabul edilmez diye bir hüküm bulunmamaktadır. SGK, 18 yaşından önceki işe girişlerinizi kabul etmektedir ancak sigortalılık hizmet süresi olarak 18 yaşını doldurduğunuz günden itibaren hesaplama yapmaktadır. Belirtmiş olduğunuz sigortalılık başlangıcı ile Mart yada Nisan başlangıcı arasında emeklilik yaş şartını etkileyen bir durum da bulunmamaktadır. Yani 24.05.1988 ile 23.11.1989 tarihleri arasında sigortalı olan kişilerin emeklilik koşulları 25 yıl sigortalılık süresi, 51 yaş ve 5450 prim günüdür. 

Sizin durumunuz belirtilen hizmet sürelerinizin hizmet listenizde görüntülenmemesinden kaynaklanıyor olabilir. Bu durumda ise elinizdeki bilgi ve belgelerle SGK Sigorta Primleri Daire Başkanlığına yazılı dilekçe vermeniz gerekmektedir. Bu süreleriniz arşiv araştırmasına girecek ve arşiv kayıtlarına istinaden belirttiğiniz süreler hizmet listenize işlenecektir. 

4- Sayın mert bey, 5460 günüm vardı 17 yıl 4950 günden emekli oldum fazla olan 510 günün parasını alabilir miyim?

Maalesef böyle bir imkânınız bulunmamaktadır. Çünkü kurum aylık hesabında fazla ödenen prim tutarlarını da dahil etmektedir. Bu şekilde bir uygulamaya gidilseydi kurum size 510 gün fazla prim hesaplayarak aylık ödediğinden borç bile çıkarabilir. Tabi yine de böyle bir şeyin yazılı olarak talebinde bulunabilirsiniz bilgi edinme kanunu gereği. 

5- Uludağ Oğuzhan06 : Mert Bey, SGK prim borcum var benim. Bunun yapılandırması yok mudur?

Ülkemizde genellikle yapılandırmalar sadece Torba Kanunlarla çıkıyor sanılmaktadır. Ancak kuruma borcu bulunan kişiler her zaman 6183 sayılı kanun kapsamında borçlarını yapılandırabilirler. Bu borçların 50 bin lira üzerinde olanları için borcun yarısı kadar teminat (menkul, gayrimenkul) ve borcun %10’u kadar peşinat gerekmektedir. 50 Bin lira altında bulunan borçlar içinse teminat şartı aranmamaktadır. Sadece peşinat ile yapılandırma yapılabilir. Konuyla ilgili Sosyal Güvenlik Merkezlerinin İcra Hazırlık servisleriyle görüşebilirsiniz. 

6- Fzt Kader: Merhabalar ben maaşlarımızı asgari ücretten gösterip gerim kalan parayı zarfla veren işyerimi şikâyet etmek istiyorum. Bana bu konuda yardımcı olabilir misiniz?

Söz konusu durumunuzla ilgili Alo170 hattına şikayette bulunabilirsiniz. Alo170 hattı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Bilgi, Şikayet ve İhbar hattıdır. Buraya isimsiz de şikayette bulunabilirsiniz, ayrıca e-Devlet üzerinden Cimer’e yazarak da denetim talebinde bulunabilirsiniz. Personelleri asgari ücretten göstermek vergi ve SGK primlerinden kaçırmaktadır, bu konuda vergi dairesine de ayrıca şikayette bulunabilirsiniz. 

7- Salih Özdemir: Kolay gelsin, MHP Kanun teklif vermiş bedelli askerlik ile ilgili 30 gün ücretsiz izinli sayılacak diye, sizin de geçtiğimiz günlerde haberiniz vardı, bedelli kıdem ile alakalı, eğer kanun teklifi geçerse kıdem tazminatı alamayacak mıyız? Cevap verebilirseniz sevinirim. İyi Çalışmalar.

Bedelli askerlik hizmetini yerine getirenlerin kıdem tazminatı alamamasının sebebi 7146 sayılı kanunun 2.Maddesinde geçen ‘Bu madde hükümlerinden yararlananlar temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları iş yeri, kurum ve kuruluşlar tarafından aylıksız veya ücretsiz izinli sayılırlar.’ Fıkrasıdır. Tüm işverenler 2.maddenin ilgili fıkrasına göre işlem yapmaktaydı. 

Ancak, Yaklaşık 2 yıldır işveren-işçi uyuşmazlıklarından biri haline gelen bedelli askerliğe kıdem ödemesi tartışmasına, Konya BAM 8.H.D.24/01/2020 tarihli 2019/2257 E.- 2020/167 sayılı kararı ile noktayı koydu.

Karar metninde; Askerlik görevini bedelli olarak yapmak isteyen işçi, iş akdini “askerlik” nedeniyle feshederse kıdem tazminatını hakkedecektir hükmü verildi.

8- Gmzaknmhtp: Mert Bey Merhaba, tavan tutarı iadesi hakkında bilgi almak istiyorum. Mesela asgari ücretle çalışan birinde tavan aşımı var mıdır? Bunu nasıl hesaplayabiliriz? Son on yılın mı isteyebiliriz?
Asgari ücretle çalışan kişiler için tavan tutar aşımı söz konusu değildir. SGK Tavan prim tutarı 22.072,50 TL’dir. Bir asgari ücretlinin bu tutarı geçebilmesi için en az 8 işyerinde çalışması ve asgari ücret tutarında primlerinin bildirilmesi gerekecektir. Sigorta primlerinin iadesi yukarıda belirtmiş olduğumuz 22.072,50 TL’lik sigorta primini aşan kişiler için geçerlidir.